واژگان مرتبط با چشمه در زبان بختیاری

✍️ نوشته روزبه سعادت

چشمه‌ها در فرهنگ مردم میوند نه تنها منبع آبی هستند، بلکه نمادی از زیبایی و ثروت طبیعی این منطقه از بختیاری، نیز محسوب می‌شوند. ????????

این واژه‌های مرتبط با “چشمه” در زبان لری بسیار جالب هستند. به نظر می‌آید که در گویش‌های مختلف، معانی متفاوتی برای این واژه‌ها وجود دارد.

چشمه‌ها در زبان لری به شکل‌های مختلفی توصیف می‌شوند، از چشمه‌های کم آب تا چشمه‌های بزرگ و آبدار. همچنین، معانی مرتبط با تراوش آب از چشمه‌ها نیز جالب است.

چند واژه مرتبط با چشمه

چِشمه
/češme/
چشمه
سرآو
/sarakw/
چشمه بزرگ

سَرگَه چشمه /sargah češmeh/
سرچشمه

کَئن
/kanes/
جوشش، پديد آمد، بوجود آمد
وقتی یک چشمه بر اثر بارندگی ایجاد می‌شود می‌گویم چشمه کَئنِس
کَئن ابتدا به معنای چشمه بوده اما بعدا در گویش ما معنای جدید یافت در بسیاری از گویش‌های لری هم اکنون نیز کَن به معنای چشمه است.

چِمْچِلیک
/čemčêlik/
چشمه کم آب
در گویش های دیگر لری به شکل چیلآوه به معنای چشمه‌ی ضعیف وجود دارد.
میژمیژِنآو
/mižmižnāw/
چشمه خیلی کم آب
جالب است به فردی که چشمان نمناک‌ و آبدار دارد تیه مؽژاوی می‌گوییم
میژمیژاو
/mižmižāw/
چشمه خیلی کم آب، شکل دیگر، میژمیژِنآو است.

چشمه کور آو
/češme kur āw/
چشمه کم آب که رو به خشک شدن است، نام دیگر چشمه میژمیژاو

چشمه کوره
/češme kure/
شکل دیگر چشمه کور آو است

مِزآو
/mezāw/
حالتی که آب کمی از چشمه تراوش کند
توک‌آو
/tökāw/
چشمه ای که فقط چند چکه آب داشته باشد

زقآو
/zeqāw/
زمین آب دار

مِهر یا مور
/mehr/ يا /mür/
مرغزار

نِمِرچ
/nemerč/
نمدار

تلاوِش /telaweš/
تراوش
ویژ ویژاو
فَواره
از اطلاعات بالا در می‌یابیم، که گویش بختیاری میوند، دارای، یک دنیای زبانی غنی و متنوع است. ????????