واژه چَپ در گویش بختیاری میوند
واژه “چَپ” در گویش بختیاری میوند دارای معانی و کاربردهای متنوعی است. این واژه با توجه به زمینه و موقعیتهای مختلف، معانی مختلفی میپذیرد که به بررسی کامل آنها میپردازیم.
معانی واژه چَپ
- عمل کف زدن، دست زدن
در بختیاری میوند، “چَپ” به عمل کف زدن و دست زدن اشاره دارد که نوعی تشویق یا همراهی در مراسمهای مختلف است. - ناراست، مخالف
این واژه به معنای ناراست یا مخالف بودن نیز استفاده میشود. به عنوان مثال:
«علی هِه چَپ اِگو، ناراسه!» یعنی علی ناراست میگوید، درست نمیگوید. - واژگون
مفهوم واژگون یا برعکس نیز از دیگر معانی واژه “چَپ” است. مثلاً:
«ماشی چَپ وی» یعنی ماشین واژگون شد. - طرف دست چپ
هر چیزی که در طرف چپ قرار دارد و نیز دست چپ با استفاده از واژه “چَپ” توصیف میشود.
افعال مرتبط با چَپ
- چَپ وَسِن: چپ افتادن، با کسی بد شدن و کینۀ او را به دل گرفتن.
- چَپ ویدن: چپ بودن، ناراست بودن، چپه شدن.
- چَپ دادن: منحرف ساختن، فریب دادن.
- چَپ رَدِن: به راه چپ رفتن، خلاف ورزیدن، حیله به کار بردن.
- چَپ زِدِن: به راه چپ رفتن، دست زدن.
- چَپ کِردِن: چپه کردن، واژگون کردن.
- چِپِس پُره: چیزی دارد.
معانی چپ در سایر زبانهای ایرانی
در سایر زبانهای ایرانی نیز واژههای مشابهی برای “چَپ” وجود دارد:
- بلوچی: چاپ (cap)
- کلهری: چپکوتان (čapkwətân)
- لکی: چپاله
- کورمانجی: چاپیک
- لری جنوبی: شپک
- فارسی: چک
- شولی: چاپیک
ترکیبات چَپ در گویش میونده
- چَپاله باخِن: کف زدن دستهجمعی.
- چَپِلاق: سیلی.
- چَپال: کسی که بیشتر با دست چپ کار میکند.
- چَپی چَپاله: رقص و پایکوبی همراه با کف زدن.
- ساز چَپی: ساز عزا.
- چِپه: خار و خاشاکی که به اندازه یک دست جای شود، شعله از ساقه گیاهان.
- چِپی واسه: برعکس.
- چَپِ ری: رو به پایین، واژگون.
آیا شما هم تجربهای از استفاده واژه “چَپ” در گویشهای مختلف دارید؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید! 👇